تاریخ تهران به روایت ابن بابویه
همشهری‌آنلاین – سیدسروش طباطبایی‌پور: گاهی حتی اگر یک قبرستان ساده هم به سخن بیاید، می‌تواند قدمت و اعتبار شهر تو را به رخ بکشد. اینجا گورستان «ابن‌بابویه» است، جایی در منطقه ۲۰ تهران، هم‌جوار با شهر تاریخی ری!
بیش‌تر بخوانید:
میدان هفتم تیر؛ قلب تپنده تهران
در قبرستان ابن بابویه، حتی اگر قدم‌زنان، تنها سنگ قبرها را ورق برنی، می‌توانی به برگ‌هایی ارزشمند از تاریخ شهرت پی ببری و به مردمان هم‌شهری‌ات، ببالی؛ کسانی چون شیخ صدوق‌ها رجبعلی خیاط‌ها و جهان‌پهلوان تختی‌ها که روزی در تهرانِ تو نفس کشیده‌اند و به شهرت، عزت و اعتبار بخشیده‌اند.
به بهانه ثبت ملی این قطعه از بهشت در ۲۸ سال پیش، یعنی در ۵ دی سال ۱۳۷۵، به قبرستان باشکوه ابن بابویه می‌رویم و به درگذشتگان این خاک، درود می‌فرستیم.
-
تاریخش
گویند اینجا تا پیش از سلطنت ناصرالدین‌شاه، کشتزار و باغی وسیع بوده که بر اثر سیل، ویران می‌شود. به‌خاطر همان سیل، مسیر سردابی در آن‌جا گشوده می‌شود که جسدی سالم را در دل خود داشته است، جسدی که به اعتبار سنگ‌نوشته‌ای، منسوب به شیخ صدوق، از علمای علم حدیث شیعه در قرن چهارم هجری بود و بسیار مورد توجه قرار گرفت. آن‌گاه به احترام این عالم دینی بر بالای آن سرداب، بقعه‌ای می‌سازند و بسیاری از اهالی ری و تهران، مردگانشان را در جوار این شیخ راستگو که به ابن بابویه نیز معروف بود دفن می‌کنند و از ۲۰۰ سال پیش آرامگاه ابن‌بابویه پا می‌گیرد.
البته برخی نوشته‌های تاریخی حکایت از آن دارند که تاریخ این آرامگاه، به دوره ساسانی باز می‌گردد که حوادث طبیعی و جنگ ها، اینجا را ویران کرده بود و اثری از آن باقی نمانده بود.
-
شیخ صدوقش
محمدبن علی معروف به ابن بابویه و ملقب به شیخ صدوق در خانواده‌ای دانشی و فرهیخته در قم متولد شد. پدرش ار علمای قم بود و خودش نیز از کودکی علوم دینی را فرا گرفت. او سال‌ها برای دیدار با محدثان سفر کرد و در پایان عمر، در ری ساکن شد و همان‌جا هم وفات یافت. او یکی از بزرگ‌ترین محدثان شیعه است و حدود ۴۵۰ کتاب و رساله را به او منتسب می‌کنند که همه بر پایه روایاتی از امامان (ع) است.
-
اعتبارش
بقعه شیخ صدوق در زمان فتحعلی‌شاه قاجار بنا شد، اما علاوه بر این، آن چه بر آرامگاه ابن‌بابویه اعتبار بخشیده، نام عرفا و هنرمندان و ورزشکارانی است که در زمان حیاتشان، قدم‌های موثری برای سرزمینشان و مردمانش برداشته‌اند و حالا در این مکان، آرام گرفته‌اند. رجبعلی خیاط، عابد و عارف معاصر، جهان پهلوان غلامرضا تختی، کشتی گیر قهرمان المپیک، عباس یمینی‌شریف، شاعر معاصر کودکان، علی‌اکبر دهخدا، بنیان گذار لغتنامه دهخدا، سیداشرف‌الدین گیلانی معروف به نسیم شمال از نویسندگان دوره مشروطه، حسین بهزاد، نقاش ایرانی و همسرش، فاطمه سیاح، استاد ادبیات و منتقد و فراوان بزرگ‌زنان و بزرگ‌مردانی که نامشان و یاد آثار گران‌قدرشان، ارزش و اعتبار این مقبره باشکوه را صد چندان می‌کند.
